Dziennikarstwo obywatelskie to obecnie rozwijający swoją działalność rodzaj dziennikarstwa, tworzony przez nieprofesjonalistów publikujących swoje artykuły na różnego rodzaju portalach internetowych. Internet pozwala na wspólną pracę wirtualnych dziennikarzy z całego świata. Główną ideą dziennikarstwa obywatelskiego jest podawanie informacji pochodzących jakby ze źródła, które stanowią zwykle naoczni świadkowie wydarzeń, bądź dodawanie rozbudowanych komentarzy do opisanych zdarzeń i poruszonych problemów.. Najważniejsze założenia tego medium to: szybkość, wiarygodność, niezależność, zaangażowanie, szansa dla młodych, władza w rękach społeczności itd… Są to serwisy stworzone przez internautów dla internautów, można znaleźć tam artykuły z różnych dziedzin, od polityki po szydełkowanie. Dziennikarze amatorzy piszą nie tylko o polityce i życiu swojej lokalnej społeczności, ale również dzielą się swoimi pasjami i zainteresowaniami.
W polskim internecie najważniejszą rolę w kształtowaniu dziennikarstwa obywatelskiego odgrywają cztery portale: Alert24.pl, iThink, Wiadomości24.pl oraz INTERIA360. Pomimo, iż idea portali jest ta sama, różnią się one rodzajem podawanych wiadomości oraz sposobem ich publikowania.
Na początek postaramy się przybliżyć działalność portalu Wiadomości24.pl. Jest to najbardziej kontrolowany przez redakcję portal. Żaden artykuł nie zostanie opublikowany bez jej zgody i wiedzy. Istnieje widoczny podział na „My” (redakcja) i „Wy” (internauci). Jak sami piszą:
„To “My” odpowiemy na “Wasze pytania”, zatwierdzimy “Wasze” artykuły i zapłacimy za najlepsze newsy”. Wiadomości24.pl działają pod hasłem: ”Pisz! Fotografuj! Nagrywaj! Komentuj!” . Niestety hasła te odrobinę mijają się z prawdą, ponieważ ostatnie słowo nie należy do internautów.
Pozytywną stroną portalu niewątpliwie jest jego przejrzysta budowa. Zastosowany został jasny podział na rodzaje podawanych wiadomości (wydarzenia, kultura, cywilizacja, styl życia, sport, portfel, moje trzy grosze, MMS). Umożliwia to łatwy dostęp do interesujących nas treści. Ciekawą propozycją jest dział zatytułowany MMS, w którym dziennikarze mogą publikować zabawne, kontrowersyjne itp. zdjęcia zrobione telefonem komórkowym. Warte uwagi jest również miejsce, w którym toczą się dyskusje na temat opublikowanych artykułów bądź newsów. Portal daje przez to możliwość wypowiedzenia własnego zdania na ważne dla nas tematy. Trzeba pamiętać jednak, że wolność publikowanych opinii także jest ograniczona...
Portal Alert24 jest miejscem, gdzie internauci zamieszczają informacje, zdjęcia, a nawet filmy z ważnych wydarzeń, których właśnie byli świadkami. Mogą to zrobić za pomocą formularza na stronie internetowej, bądź za pomocą SMS lub MMS, co sprawia, że przepływ informacji jest bardzo dynamiczny, a wiadomości pojawiają się bardzo szybko.
Jednak portal jest całkowicie kontrolowany przez redakcję. To ona dokonuje wyboru zdjęć i informacji, które pojawią się na stronie i nawet nie musi uzasadniać swoich decyzji. Co więcej, redakcja ma prawo opracowywać wiadomości poprzez ich skracanie, przerabianie, łączenie z innymi utworami słownymi, słowno graficznymi, audiowizualnymi itp.
Tak więc rola „dziennikarzy obywatelskich” na tym portalu ogranicza się niestety jedynie do zgłaszania krótkich rzeczowych news’ów i właściwie nie mają oni wpływu na to, co dalej z tą informacją się dzieje, ani nie ma miejsca na wyrażanie swoich opinii.
Internauci nie dostają wynagrodzeń za informacje, które nadsyłają, jednak organizowane są różnego rodzaju konkursy, w których wygrać można nagrody za najlepsze informacje i zdjęcia.
Kolejnym popularnym w Polsce serwisem opierającym się na idei dziennikarstwa obywatelskiego jest iThink. Jest to dość oryginalna koncepcja, zarówno ze względu na postawione cele i założenia, jak również sposób ich realizacji. Niezaprzeczalnym atutem tego portalu jest założenie, iż autorem zamieszczanych na nim tekstów może być każdy, kto pragnie "wyrazić się", ale także dbałość o to, by treści te były wiarygodne i stosowne. Ważne jest także to, że traktuje się dzinnikarzy tego portalu, jak ludzi wartościowych, którzy mogą wnieść coś nowego, a nawet zmienić w pewnym stopniu otaczającą nas rzeczywistość. Kluczowa jest również niezależność autorów tekstów od polityki itp., co jest niemal niespotykane w innych mediach. Istnieje tam ponadto możliwość publikacji różnego typu materiałów: tekstu, audio, foto i video, co ułatwia dynamiczny napływ informacji. Jednak ów dynamizm nie jest wyróżniającą cechą iThink, gdyż miejsce krótkich notek o bieżących wydarzeniach zajmują dłuższe komentarze odnoszące się także do spraw niezwiązanych z newsami. Zaletą tego serwisu jest także jego podział na różne kategorie, miesjce na wiadomości lokalne (z podziałem na województwa), 10 najbardziej popularnych wpisów, a także wyświatlenie pokrewnych tematycznie artykułów. Oryginalny jest również sposób zatwierdzania publikacji, który polega na jej akceptacji przez trzech czytelników, wybranych losowo spośród autorów ("randomkracja"). Ponadto tekst podlega korekcie pod kątem stylistycznym, co również można uznać za plus. Warto wspomnieć także o tym, że iThink wychodzi naprzeciw oczekiwaniom ludzi dając im możliwość odbycia praktyk dziennikarskich. Mam nadzieję, że zachęci to większą ilość osób do udzielania się na tym portalu, gdyż jego promocja i rozwój zostawiają aktualnie wiele do życzenia.
Do dziennikarstwa obywatelskiego zalicza się także prowadzenie blogów. Zaczniemy od wytłumaczenia czym jest blog - jest to rodzaj strony internetowej, na której umieszczane są chronologicznie wpisy przez autora. Tematyka bloga zależy bezpośrednio od autora, tak więc to on decyduje o tym co będzie się w nim znajdowało. Zaletą blogów z pewnością jest możliwość komentowania( o ile autor wyrazi na to zgodę ) wpisów przez czytelników(innych internautów), przez co tworzy się opcja dyskusji. Autor dla urozmaicenia swojej strony często załącza linki do zalecanych stron internetowych lub innych blogów. Może także umieścić galerię zdjęć, które także(za zgodą) można skomentować.
Istnieje wiele rodzajów blogów. Dzielimy je ze względu na:
- charakter i tematykę : do najczęściej spotykanych zaliczamy blogi o charakterze osobistym (pamiętniki internetowe), ale istnieją też blogi o określonej tematyce i są one prowadzone zazwyczaj przez kilku autorów,
- ilość autorów: blog może być prowadzony przez jednego autora(blog - pamiętnik) lub kilku (blog kolektywny),
- rodzaj treści : blog tekstowy; videoblog (inaczej vlog), składający się z materiałów video; photoblog - większą część bloga stanowią zdjęcia;
audioblog- zawiera głównie nagrania dźwiękowe; linklog- gromadzi odnośniki do poszczególnych stron;
-częstotliwość dodawania wpisów i komentarzy do notek: blog dynamiczny –wpisy pojawiają się przynajmniej raz dziennie, obecna jest spora liczba komentarzy; blog niedynamiczny.
Podsumowując, blog jest bardzo popularną formą swobodnej wypowiedzi. Zdecydowaną zaletą blogów jest to, że może go prowadzić każdy i nic za to nie płacąc. Ostatnimi czasy dużą popularność zyskały blogi prowadzone przez polityków, które dają nam możliwość bliższego poznania świata polityki oraz poglądów na temat obecnej sytuacji politycznej w kraju. Każdy z nas może się dołączyć do dyskusji w komentarzach bez ponoszenia konsekwencji ( pozostajemy anonimowi).
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz