Mobbing w szkole

Mobbing to termin oznaczający systematyczne i celowe zachowanie względem jednej lub kilku osób, naruszające ich godność osobistą jako jednostek. W dzisiejszych czasach termin ten nierozerwalnie wiąże się z przemocą i terrorem. Jeśli chodzi o typowy mobbing szkolny, to niestety spotykany jest w coraz młodszych grupach uczniów.

Wyróżniamy wiele taktyk mobbingu, jednak w szkole przeważają: taktyka upokorzenia, utrudniania pracy, poniżania, izolacji i zastraszenia. Każda z nich ma negatywny wpływ na osobę terroryzowaną i jej pojęcie własnej wartości. Tym bardziej, że jeżeli stała się ona ofiarą mobbingu, znaczy to że nie potrafi sprzeciwić się napastnikom lub, co gorsza, nie ma wsparcia w walce z nimi. Mobbing, który nie zostanie wykryty w porę, może mieć tragiczny finał. Coraz częściej słyszymy o przypadkach, które zakończyły się śmiercią ofiary.

Osoby, które zajmują się mobbingiem w szkole, często czerpią z tego procederu przyjemność lub po prostu traktują to jako coś całkiem normalnego. Agresja wobec innych staje się dla nich podstawą funkcjonowania i potwierdza ich prestiż i dominację. Brak sprzeciwu ze strony kolegów i nauczycieli czyni ich jeszcze bardziej pewnymi siebie. Czują się bezkarni i „ważni”, nie przeszkadza im nawet to, że młodsi i niekiedy również starsi uczniowie, boją się ich i omijają ich szerokim łukiem.

Mobbing pozostawia po sobie tragiczne skutki, szczególnie w psychice. Dzieci odczuwają lęk przed wypowiedziami na forum klasy, izolują się od innych, szybko się obrażają, stają się podejrzliwe i agresywne. Mimo młodego wieku popadają w stany nerwicowe i depresje i stają się łatwymi celami dla różnego rodzaju sekt i organizacji.

Kto zostaje ofiarą mobbingu? Najczęściej osoby słabe, trzymające się z boku, otyłe, niskie, ubierające się odmiennie od rówieśników, również te, które są nieśmiałe, mają niską samoocenę, rzadko się odzywają. Klasa często pomaga mobberowi, śmiejąc się i dokuczając osobie opresjonowanej. Często robią to nieświadomie, ale nie zmienia to faktu, że mają pośredni wpływ na tragiczną sytuację prześladowanego. A nauczyciel jest tylko opiekunem klasy, nie ma go przy niej w toaletach, zaułkach i szatniach. Dlatego właśnie tak ciężko jest rozpoznać i zlikwidować ten problem, bowiem mobbing jest bardzo często ukryty, a dzieci terroryzowane boją się konsekwencji ze strony agresorów i nie ujawniają swojej tragedii. Nawet jeśli nauczyciel wykryje, że w jego klasie rozwija się proceder mobbingu, jego apel do uczniów przyjmuje często odmienny skutek od zamierzonego. Jego „kazanie” trafia w próżnię i jest ignorowane. Jednak musi on przeciwdziałać terrorowi, z racji swojej pozycji w klasie jest to niejako jego obowiązek. Solidarność i współpraca z uciśnionym uczniem, a przede wszystkim bezwzględny sprzeciw wobec agresorów, mogą wiele zdziałać w walce z mobbingiem.

W dzisiejszych czasach, w dobie nowych mediów i dostępu do Internetu, mobbing wciąż jest zjawiskiem powszechnym. Komunikatory internetowe, programy do obróbki zdjęć, telefony komórkowe i wiele innych, pozwalają na szybszą i bardziej „dyskretną” komunikację i wymianę informacji. Osoby będące ofiarami mobbingu są częściej i z większą intensywnością terroryzowane. Dlatego problem ten powinien być nagłaśniany nie tylko w sytuacji, gdy ofiara terroru nie wytrzymuje presji agresorów i decyduje się na odebranie sobie życia. O mobbingu powinno się mówić już w pierwszych latach szkolnych, aby oswoić dzieci z jego znaczeniem i skutkami. Mimo różnic, które dzielą wszystkich uczniów w klasie, powinni oni zrozumieć, że współpraca i tolerancja dla inności jest najważniejszą zasadą współżycia w społeczeństwie. Dlatego warto patrzeć uważniej i interweniować zanim pojawi się problem, a nie zasłaniać się zdaniem „U nas czegoś takiego nie ma”.